Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, Τ. 27440 23768, 6944280764  www.gelis.gr   www.pharmagel.gr   pharmage@otenet.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Συμπληρωματική Ιατρική, Κλινική Φαρμακολογία, Ιατρική Διατροφολογία

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Η χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης D είναι ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου πρόκλησης αγγειοεγκεφαλικού και θρομβοεμβολικού επεισοδίου [2]. Στην κλινική πράξη, όταν μιλάμε για τη βιταμίνη D εννοείται η βιταμίνη D3

Η σημασία της βιταμίνης D  για τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος είναι επιβεβαιωμένη. Η έλλειψη της βιταμίνης D  είναι πολύ διαδεδομένη και γιαυτό βρίσκεται σε υψηλή εκτίμηση η συμπληρωματική χορήγηση της βιταμίνης D3  για την πρόληψη και θεραπεία καταστάσεων που οφείλονται σε υποβιταμίνωση D.

Αν και μερικοί ειδικοί συνιστούν την εμπειρική συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 στα ηλικιωμένα άτομα, εν τούτοις θεωρείται αποτελεσματικότερη στρατηγική η μέτρηση των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 δύο φορές το έτος (Οκτώβριος και Απρίλιος). Έτσι διαγιγνώσκοντας την έλλειψη (0 έως 20ng/ml) ή την ανεπάρκεια (21-30ng/ml) μπορεί να καθοριστεί η ακριβής  καθημερινή δόση της βιταμίνης D3 [1].

H έλλειψη βιταμίνης D3  έχει σχετιστεί με σημαντικό κίνδυνο καρδιοκυκλοφορικής νόσου και περιορισμό της επιβίωσης. Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3  σχετίζεται με καλύτερη επιβίωση, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες που έχει αποδειχτεί η έλλειψη [3].

Η έλλειψη βιταμίνης D είναι συνηθισμένη μεταξύ των ηλικιωμένων και μπορεί να συμβάλει στην εκδήλωση αγγειοεγκεφαλικών νόσων.

Τα χαμηλά επίπεδα της  25(OH)D και  1,25(OH)2D, που είναι οι κύριοι μεταβολίτες της βιταμίνης D αποτελούν ανεξάρτητους παράγοντες πρόβλεψης πρόκλησης θανατηφόρου αγγειοεγκεφαλικού επεισοδίου [4].

 Το αγγειοεγκεφαλικό επεισόδιο οδηγεί στην ελάττωση της οστικής πυκνότητας, μεταβολή της ομοιόστασης του ασβεστίου και αύξηση της συχνότητας των καταγμάτων του ισχίου.

Έχει αποδειχτεί η έλλειψη βιταμίνης D στους επιζήσαντες για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από αγγειοεγκεφαλικό επεισόδιο  σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα καταγμάτων του ισχίου.

 Έχει βρεθεί επίσης ότι στην πλειοψηφία των πασχόντων από οξύ αγγειοεγκεφαλικό επεισόδιο υπάρχει έλλειψη ή  ανεπάρκεια βιταμίνης D. Η έλλειψη βιταμίνης D είναι ένας δυνητικός σηματοδότης κινδύνου πρόκλησης αγγειοεγκεφαλικού επεισοδίου.

Επίσης είναι γνωστόν ότι  η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 μετά από ένα αγγειοεγκεφαλικό επεισόδιο ενισχύει τη μυοσκελετική υγεία [5].

Συνιστάται η μέτρηση των επιπέδων συγκέντρωσης της 25 υδροξυβιταμίνης D3 και αναλόγως, αν τα επίπεδα αυτά είναι ελλειπή ή ανεπαρκή χορηγείται συμπληρωματικά βιταμίνη D3. Επιλέγεται συμπλήρωμα που περιέχει φυσική βιταμίνη D3 και όχι συνθετική D3 ή D2.  H βιταμίνη  D3 είναι ισχυρότερη από τη βιταμίνη  D2. H βιταμίνη D2 έχει βραχύτερο χρόνο ζωής και οι μεταβολίτες της έχουν περιορισμένη σύνδεση με πρωτεΐνη, πράγμα που την καθιστά λιγότερο αποτελεσματική.

Η φυσική βιταμίνη  D3 είναι ίδια με αυτήν που βιοσυνθέτει το ανθρώπινο δέρμα, όταν εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία (υπεριώδης ακτινοβολία Β). Οποιαδήποτε μορφή βιταμίνης D εισέλθει στον οργανισμό πρέπει να μεταβολιστεί και να μετατραπεί στην ενεργό μορφή της, δηλαδή την 1,25 υδροξυβιταμίνη D3. Η βιταμίνη D3 μετατρέπεται στην ενεργό μορφή της 500 φορές ταχύτερα από τη βιταμίνη D2.

Η μετατροπή της βιταμίνης D3  σε ενεργό μορφή της γίνεται σε πολλούς ιστούς του σώματος, όπου τα κύτταρα τους χρησιμοποιούν την ενεργή βιταμίνη D3. Μόνον όση ενεργή βιταμίνη D3 παράγεται στους νεφρούς διαμοιράζεται και στο υπόλοιπο σώμα. Ενώ δεν υπάρχουν κλινικές μελέτες που να εποδεικνύουν ότι η βιταμίνη D2 προλαβαίνει τα κατάγματα, εν τούτοις μόνον η βιταμίνη D3 έχει αποδειχτεί με κλινικές μελέτες ότι μπορεί να προλάβει τα κατάγματα των ηλικιωμένων.

Η βιταμίνη D που προστίθεται στο γάλα ή άλλα τρόφιμα είναι βιταμίνη  D2.

Τα άτομα κάτω των 65 ετών μπορεί να βελτιώσουν τα επίπεδα των συγκεντρώσεων της βιταμίνης D3 του οργανισμού τους εκθέτοντας το γυμνό δέρμα τους στην ηλιακή ακτινοβολία τις μεσημεριανές ώρες του καλοκαιριού, επί 15-20 λεπτά, καθημερινά. Το χρονικό αυτό διάστημα δεν είναι βλαπτικό για το DNA του δέρματος. Η πολύωρη και χρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να καταστρέψει το DNA των δερματικών κυττάρων και να ευνοήσει την καρκινογένεση.

Τους χειμερινούς μήνες, που πρακτικά είναι αδύνατη η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία ή αν κάποιο βάτομο είναι άνω των 65 ετών μπορεί να πάρει συμπληρωματικά φυσική βιταμίνη D3 βάσει των μετρήσεων των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3. Αν τα επίπεδα αυτά είναι ελλειπή ή ανεπαρκή πρέπει να χορηγηθεί συμπληρωματικά η πιο ευαπορρόφη μορφή της φυσικής βιταμίνης D3 , που φέρεται μέσα σε βιολογικό, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το D3 Gkelin drops. 

 H απορρόφηση της φυσικής βιταμίνης D3 του D3 Gkelin drops είναι βέβαιη και γρήγορη, διότι η βιταμίνη D3, ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες και το ελαιόλαδο επιταχύνει την απορρόφησή της. H χορήγηση του D3 Gkelin drops διαρκεί συνήθως 4-6 μήνες, οπόταν γίνεται επαναμέτρηση των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3. Η δοσολογία της D3 Gkelin drops, στις διάφορες ηλικίες περιγράφεται στο D3 Gkelin drops

Βιβλιογραφική τεκμηρίωση

1.Kositsawat J1, Geraci SA. Screening for vitamin D deficiency in the elderly. J Miss State Med Assoc. 2010 Jan;51(1):7-10.

2.Gotaro Kojima, Christina Bell, Robert D. Abbott, Lenore Launer, Randi Chen, Heather Motonaga, G. Webster Ross, J. David Curb, Kamal Masaki.Low Dietary Vitamin D Predicts 34-Year Incident Stroke: The Honolulu Heart Program. Stroke. 2012 Aug; 43(8): 2163–2167. Published online 2012 May 24.doi: 10.1161/STROKEAHA.112.651752

3.Vacek JL1, Vanga SR, Good M, Lai SM, Lakkireddy D, Howard PA. Vitamin D deficiency and supplementation and relation to cardiovascular health. Am J Cardiol. 2012 Feb 1;109(3):359-63. doi: 10.1016/j.amjcard.2011.09.020. Epub 2011 Nov 8.

4.Pilz S1, Dobnig H, Fischer JE, Wellnitz B, Seelhorst U, Boehm BO, März W. Low vitamin d levels predict stroke in patients referred to coronary angiography. . Stroke. 2008 Sep;39(9):2611-3. doi: 10.1161/STROKEAHA.107.513655. Epub 2008 Jul 17.

5. Poole KE1, Loveridge N, Barker PJ, Halsall DJ, Rose C, Reeve J, Warburton EA. Reduced vitamin D in acute stroke. Stroke. 2006 Jan;37(1):243-5. Epub 2005 Dec 1.