Mε τον όρο βιταμίνη D εννοείται η βιταμίνη D2 (φυτικής κυρίως προελέυσεως και η βιταμίνη D3, η οποία φωτοσυντίθεται στο δέρμα από την υπεριώδη ακτινοβολία Β του ηλίου ή περιέχεται σε ορισμένες τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια (σολομός, κλπ) γαλακτοκομικά, αυγά).

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Οδοντίατρος, Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300, τηλ. 2744023768, 6944280764, e-mail:  pharmage@otenet.gr   www.gelis.gr   www.gkelanto.gr   www.allergopedia.gr   www.orlpedia.gr ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: ΩΡΛ Αλλεργία, Εμβοές αυτιών, κακοσμία στόματος, Ροχαλητό, Βαρηκοία , Ίλιγγος, Διαταραχές οσφρήσεως και γεύσης, Διαταραχές της φωνής, ΩΡΛ ογκολογία, Aντιγήρανση, Προληπτική Ιατρική, Ιατρική Διατροφολογία, Συμπληρωματική Ιατρική, Περιβαλλοντική Ιατρική, Κόκκινο κρασί και Υγεία, Βιταμίνη D

Αικατερίνη Γκέλη  Ιατρός,  Ακτινοδιαγνώστρια  με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και  Υπερηχογραφική Διαγνωστική Περιβαλλοντική Ιατρική,  Συμπληρωματική Ιατρική Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος  Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820  email:kgkeli@hotmail.com

Η οστεοπροστατευτική δράση της βιταμίνης D και η συμβολή της στην ομοιοστασία του ασβεστίου και του φωσφόρου και την προαγωγή της επιμετάλλωσης των οστών είναι από παλιά γνωστή.

Η βιταμίνη D , αποδείχτηκε την τελευταία δεκαετία ότι είναι μεν μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία όμως συμπεριφέρεται ως ορμόνη. Έχει επίσης αποδειχτεί η παρουσία υποδοχέων της βιταμίνης D3 σε πλείστους ιστούς του σώματος, περιλαμβανομένου και του γεννητικού συστήματος της γυναίκας και του άνδρα.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι εκτός από τις στεροειδικές ορμόνες του φύλου , που είναι οι κύριοι ρυθμιστές της ανθρώπινης αναπαραγωγής, η βιταμίνη D τροποποιεί επίσης τις αναπαραγωγικές διαδικασίες στους άνδρες και στις γυναίκες.

Ο Lerchbaum E, Obermayer-Pietsch BR. (2012) στο Department of Internal Medicine, Divison of Endocrinology and Nuclear Medicine, Medical University Graz, Graz, 8036, Austria ερεύνησαν τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι τον Οκτώβριο του 2011 και αφορούν τη σχέση μεταξύ της βιταμίνης D , της γονιμότητας του άνδρα και της γυναίκας (ανθρώπων και ζώων) και έχουν γραφτεί στην Αγγλική γλώσσα.

Επίσης οι παραπάνω ερευνητές αναφέρουν την ύπαρξη ενδείξεων ότι η βιταμίνη D συμμετέχει στη γυναικεία αναπαραγωγή, περιλαμβανομένης και  της τεχνητής γονιμοποίησης (συχνότητες κλινικών κυήσεων).  Η μελέτη αυτή αποκάλυψε ότι ότι υπάρχχουν υποδοχείς της βιταμίνης D και ένζυμα που μεταβολίζουν τη βιταμίνη D στους αναπαραγωγικούς ιστούς των γυναικών και των ανδρών. Σε ποντίκια στα οποία τεχνητά καταστράφηκε το γονίδιο του υποδοχέα της βιταμίνης D παρατηρήθηκε ανεπάρκεια των γανάδων τους, ελάττωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων, περιορισμός της κινητικότητας των σπερματοζωαρίων και ιστολογικές ανωμαλίες των όρχεων, των ωοθηκών και της μήτρας.

Η σχέση της έλλειψης βιταμίνης D  και του συνδρόμου  πολυκυστικών ωοθηκών

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)  ορίζεται από την "παρουσία οποιωνδήποτε δύο από τα τρία κριτήρια, δηλαδή ολίγο και / ή ανωορρηξία, υπερβολική δραστηριότητα ανδρογόνων και / ή μορφολογία πολυκυστικών ωοθηκών στο υπερηχογράφημα" [1].

Ο επιπολασμός της έλλειψης βιταμίνης D στις γυναίκες με PCOS είναι περίπου 67-85%, με συγκεντρώσεις ορού 25 (OH) D <20 ng / ml 3 . 

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)  είναι μια επικρατούσα αιτία γυναικείας στειρότητας [2]. 

Στο ενδοκρινικό περιβάλλον του PCOS, υπάρχουν υψηλότερα επίπεδα ινσουλίνης λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη (IR), που  ασκούν άμεσα αποτελέσματα στις ωοθήκες, απελευθερώνουν τον ινσουλινοειδή αυξητικό παράγοντα 1 (IGF-1) από το ήπαρ και αμφότερα αυξάνουν τα επίπεδα τεστοστερόνης. 

Το αποτέλεσμα αυτό εμποδίζει την ανάπτυξη των ωοθυλακίων  να αποκτήσουν την απαιτούμενη διάσταση για την ωορρηξία (δηλ.> 10 mm) οδηγώντας  στην ανωορρηξία και μετά από αυτό σε  υπογονιμότητα

Η βιταμίνη D (VD) έχει βρεθεί ότι είναι ανεπαρκής κυρίως  στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Είναι τεκμηριωμένο  ότι προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη, που προκαλεί ανωοορρηκτικούς κύκλους, υπερανδρογονισμό και άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου.

 Ως εκ τούτου, υποθετικά, η  θεραπεία με βιταμίνη Dστις γυναίκες με το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών θα μπορούσε να  μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη , να βελτιώσει την ωορρηξία και τα σημεία υπερανδρογονισμού. 

Αν και δεν υπάρχει σημαντική διαφορά στα επίπεδα των 25 (OH) D μεταξύ των PCOS και των φυσιολογικών γυναικών ελέγχου, ο υψηλός βαθμός έλλειψης της βιταμίνης D έχει συσχετιστεί με μεταβολικό σύνδρομο που μπορεί να έχει μεγάλες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία [3]. 

Τα χαμηλά επίπεδα 25 (OH) D μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του PCOS, συμπεριλαμβανομένης της αντίστασης στην ινσουλίνη, των ωορρηξιών, των ανωμαλιών της εμμηνόρροιας, της στειρότητας, του υπερανδρογονισμού, της παχυσαρκίας και της αύξησης του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων. 

Πολλές μελέτες παρατήρησης υποδεικνύουν έναν πιθανό ρόλο της βιταμίνης D σε μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της κατάστασης της βιταμίνης D και των μεταβολικών διαταραχών στο PCOS. Όμως είναι ακόμη δύσκολο να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα για τη σχέση αιτιότητας λόγω τωνασταθών ευρημάτων διάφορων εξατομικευμένων μελετών και  από την πρόσφατη μετα-ανάλυση μιας συστηματικής ανασκόπησης [4] .

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες αποδείξεις η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Dμπορεί να είναι επωφελής για την ανάπτυξη των ωοθυλακίων και την ομαλοποίηση του έμμηνου κύκλου των γυναικών με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Παρά τούτο χρειάζεται να γίνουν ακόμη υψηλής ποιότητας έρευνες για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα της χορήγησης βιταμίνης Dστις ασθενείς με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών [5].

Η ταυτόχρονη χορήγηση βιταμίνης D και προβιοτικού επί 12 εβδομάδες σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είχε επωφελή αποτελέσματα  στις παραμέτρους της ψυχικής υγείας, των επιπέδων της ολικής τεστοστερόνης, της υπερτρίχωσης, της υψηλής ευαισθησία-CRP [ hs-CRP], της ολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας [plasmaTAC], της ολικής γλουταθειόνης [GSH], και της μαλονδιαδεϋδης [MDA] [6].

Σχέση της βιταμίνης D και της στεροειδογένεσης των ορμονών του φύλου

Επιπλέον η βιταμίνη D3 θα μπορούσε να επηρεάσει την στεροειδογένεση των ορμονών του φύλου (οιστραδιόλη και προγεστερόνη) σε υγιείς γυναίκες, ενώ τα υψηλά επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 θα μπορούσαν να συσχετιστούν με την ενδομητρίωση.

Στους άνδρες η βιταμίνη D σχετίζεται θετικά με την ποιότητα του σπέρματος και την ανδρογονική κατάσταση. Επιπλέον η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 θα μπορούσε να αυξήσει τα επίπεδα της τεστοστερόνης.

Οι άνδρες με ορχεοπάθεια παρουσιάζουν χαμηλή έκφραση του ενζύμου CYP21R, χαμηλά επίπεδα της 25(OH)D και οστεοπόρωση παρά τα φυσιολογικά επίπεδα τεστοστερόνης που διαθέτουν [7].

H συχνότητα της έλλειψης βιταμίνης D3 [επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 < 30 ng/ml] έχει ανυψωτική τάση παγκοσμίως, ενώ στη μεγίστη πλειοψηφία των ασθενών η υποβιταμίνωση D παραμένει αδιάγνωστη και αθεράπευτη. Οι σύγχρονες ενδείξεις επιτακτικά συνιστούν ότι δόσεις βιταμίνης D3 μεγαλύτερες των 800 IU/ημερησίως έχουν επωφελή αποτελέσματα στο μυοσκελετικό σύστημα, βελτιώνουν τη σκελετική ομοιοστασία με αποτέλεσμα τις λιγότερες πτώσεις στο έδαφος των ηλικιωμένων, που συνεπάγονται και λιγότερα κατάγματα.

Οι υπάρχουσες αποδείξεις δείχνουν επίσης και τα εξωσκελετικά οφέλη της βιταμίνης D3, διότι τα επαρκή επίπεδα της βιταμίνης D3 [επίπεδα της 25-υδροξυD3 στον ορό >30ng/ml] βελτιώνουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, δρουν καρκινοπροστατευτικά, νευροπροστατευτικά, καρδιοπροστατευτικά, προλαβαίνουν το διαβήτη και το μεταβολικό σύνδρομο.

Αν και τα φυσιολογικά άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα χρειάζονται 1000 IU/ημερησίως, τα άτομα με σκούρο χρώμα και οι ηλικιωμένοι πιθανόν να χρειάζονται περίπου 2000-3000IU/ημερησίως για να διατηρήσουν τα επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 μεγαλύτερα των 30 ng/mL. Οι έγκυες χρειάζονται 2000-3000 ΙU/ng/ml βιταμίνης D3 ημερησίως.

Άλλες ομάδες ατόμων που είναι επιρρεπείς στην υποβιταμίνωση D, όπως οι παχύσαρκοι, αυτοί που έχουν κάνει βαριατρική επέμβση για αδυνάτισμα, τα άτομα με σύνδρομο δυσαπορροφήσεως, οι πάσχοντες από αυτοάνοσα νοσήματα, διαβητικοί, οστεοπορωτικοί, κλπ μπορεί να χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις βιταμίνης D3 προκειμένου να διατηρήσουν τα επιθυμητά επίπεδα της 25-υδροξυβιταμίνης D3 και να διατηρήσουν την υγεία τους [8].

Είναι αοαραίτητο να μετρώνται δύο φορές το χρόνο τα επίπεδα της 25 υδροξυβιταμίνης D3

Η βιταμίνη D3 ως λιποδιαλυτή βιταμίνη απορροφάται ευκολότερα από το λεπτό έντερο όταν φέρεται μαζί με ελαιόλαδο. Οι σταγόνες βιταμίνης D3 [D3-Gkelin drops] περιέχουν βιταμίνη D3 σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

Κάθε σταγόνα του D3-Gkelin drops περιέχει 1000IU βιταμίνης D3 (χοληκαλσιφερόλης). Για τη δοσολογία του  D3-Gkelin drops σε όλες τις ηλικίες βλέπε: D3- Gkelin Drops. 

Tο D3 Gkelin drops σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, σε κάθε πόλη ή περιοχή της Ελλάδος (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 11.84 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)].

Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764 ή στέλνοντας mail: pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της pharmagel. Αν είστε κάτοικος Κύπρου ή άλλης χώρας του εξωτερικού επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας πληροφορήσουμε το κόστος των μεταφορικών.

Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.

Βιβλιογραφία

1.Ming-Wei Lin and Meng-Hsing Wu. The role of vitamin D in polycystic ovary syndrome Indian J Med Res. 2015 Sep; 142(3): 238–240. doi: 10.4103/0971-5916.166527

2.Thomson RL, Spedding S, Buckley JD. Vitamin D in the aetiology and management of polycystic ovary syndrome. ClinEndocrinol(Oxf) 2012;77:343–50. [PubMed] [Google Scholar]

3.Moini A, Shirzad N, Ahmadzadeh M, Hosseini R, Hosseini L, Sadatmahalleh SJ. Comparison of 25-hydroxyvitamin D and calcium levels between polycystic ovarian syndrome and normal women. Int J Fertil Steril.2015;9:1–8. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]

4.Krul-Poel YH, Snackey C, Louwers Y, Lips P, Lambalk CB, Laven JS, et al. The role of vitamin D in metabolic disturbances in polycystic ovary syndrome: a systematic review. Eur J Endocrinol. 2013;169:853–65.[PubMed] [Google Scholar]1.Lerchbaum E, Obermayer-Pietsch BR. Vitamin D and fertility-a systematic review. Eur J Endocrinol. 2012 Jan 24.

5.Fang Fang1, Ke Ni2, Yiting Cai, Jin Shang, Xiaoke Zhang, Chengliang Xiong . Effect of Vitamin D Supplementation on Polycystic Ovary Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials Complement Ther Clin Pract, 26, 53-60  Feb 2017

6.Vahidreza Ostadmohammadi, Mehri Jamilian, Fereshteh Bahmani, and Zatollah Asemi1 Vitamin D and probiotic co-supplementation affects mental health, hormonal, inflammatory and oxidative stress parameters in women with polycystic ovary syndrome.  J Ovarian Res. 2019; 12: 5. Published online 2019 Jan 21. doi: 10.1186/s13048-019-0480-x.

7.Lerchbaum E, Obermayer-Pietsch BR. Vitamin D and fertility-a systematic review. Eur J Endocrinol.2012 Jan 24.

8. Wimalawansa SJ. Vitamin d in the new millennium. Curr Osteoporos Rep. 2012 Mar;10(1):4-15.