Όταν οι σιελογόνοι αδένες ανεπαρκούν και παράγουν περιορισμένη ή καθόλου ποσότητα σιέλου, τότε μιλάμε ότι ο πάσχων υποφέρει από ξηροστομία. Οι ασθενείς με ξηροστομία μπορεί να παραπονούνται και για ξηρότητα των επιπεφυκότων των ματιών τους ή οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες για ξηρότητα του κόλπου τους.
Η ξηροστομία μπορεί να επεκτείνεται και στο φάρυγγα, το ρινοφάρυγγα και το λάρυγγα. Η ξηρότητα του λάρυγγα και των φωνητικών χορδών προκαλεί ξηροφωνία, φηλαδή δυσχέρεια παραγωγής της φωνής.
Τα αίτια της ξηροστομίας είναι πολλά. Στην παρούσα ανασκόπηση εστιάζουμε την προσοχή μας στην ξηροστομία των πασχόντων από σύνδρομο Sjögren. Το σύνδρομο Sjögren είναι μια βραδέως εξελισσόμενη αυτοάνοση διαταραχή που μπορεί να προσβάλλει γυναίκες και άνδρες όλων των ηλικιών και κυρίως γυναίκες της προεμμηνοπαυσιακής ηλικίας. Η αναλογία των πασχουσών γυναικών προς τους πάσχοντες άνδρες είναι 9:1 [1].
To σύνδρομο πήρε το όνομά του από τον Σουηδό οφθαλμίατρο Henrik Sjögren το 1933, ο οποίος περιέγραψε τις εκδηλώσεις του συνδρόμου, που στα 73 χρόνια που μεσολάβησαν από την περιγραφή τους, ακόμη δεν γνωρίζουμε τα ακριβή αίτια και τους λεπτομερείς παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που τα δημιουργούν.
Το Sjögren μπορεί να κάνη εμφανή την παρουσία του με ποικίλες μορφές. Αυτό έχει ως συνέπεια να περάσει απαρατήρητο για αρκετά χρόνια, άρα να παραμείνει αδιάγνωστο, με συνέπεια τη μη αναστρέψιμη βλάβη των αδένων, την εγκατάσταση αναπηρίας στον πάσχοντα και την αβάσταχτη στενοχώρια, που τη συνοδεύει.
Όσοι πάσχουν από σύνδρομο Sjögren μπορεί να πάσχουν και από άλλες χρόνιες παθολογικές καταστάσεις, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, ινομυαλγία, υπέρταση, σύνδρομο χρονίας κόπωσης, διαβήτη, οστεοπόρωση, κλπ. [2].
Γιαυτό με το σύνδρομο Sjögren ασχολούνται γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, όπως οι γενικοί γιατροί, παθολόγοι, ρευματολόγοι, ωτορινολαρυγγολογοι, οδοντίατροι, στοματολόγοι, ψυχολόγοι, επιδημιολόγοι, βιοχημικοί, μοριακοί βιολόγοι κλπ.
Χωρίς αμφιβολία το συμφέρον του ασθενούς επιτάσσει τη συνεργασία και την επιστημονική επικοινωνία των ανωτέρω, αφού δεν έχει βρεθεί ακόμη η αιτιολογική θεραπεία του συνδρόμου. Άλλωστε όταν έχουμε άγνοια για τους μηχανισμούς πρόκλησης μιας νόσου, αυτό αποτελεί πρόκληση προς έρευνα για τον οποιοδήποτε επιστήμονα, ανεξάρτητα από το ποια ειδικότητα ασκεί.
Εφόσον τεθεί η διάγνωση του συνδρόμου Sjögrenοι πρέπει οι ασθενείς και οι συγγενείς τους να πληροφορούνται για την κάθε λεπτομέρεια, που αφορά αυτή τη δυσβάσταχτη κατάσταση. Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι σήμερα μπορεί να ψάξουν στο διαδίκτυο και να πάρουν από πρώτο χέρι πληροφορίες για την πάθησή τους. Ας μη ξεχνάμε ότι, όπως εμείς οι γιατροί έχουμε ως κύριο πληροφοριακό μας μέσο το διαδίκτυο, το ίδιο ισχύει και για τους πάσχοντες και τους συγγενείς τους.
Γιαυτό και πρέπει να βρισκόμαστε σε πλήρη ετοιμότητα εποικοδομητικού διαλόγου μαζί τους. Καθήκον του κάθε γιατρού είναι να γνωρίζει όσα περισσότερα γίνεται για το σύνδρομο Sjögren και ιδιαίτερα οι ΩΡΛ, ώστε να μπορούν να θέτουν έγκαιρα τη διάγνωση και να χορηγούν τη θεραπεία που θα μπορούσε να αναστρέψει ή να συγκρατήσει την εξέλιξη του συνδρόμου.
Το σύνδρομο Sjögren είναι μια φλεγμονώδης και αυτοάνοση ρευματική νόσος που προσβάλλει όλο το σώμα, ιδίως το μυοσκελετικό σύστημα και τους αδενικούς ιστούς. Μπορεί να χαρακτηριστεί ως πρωτοπαθές σύνδρομο Sjögren (ΣS) ή δευτεροπαθές σύνδρομο Sjögren(ΣS) που είναι επακόλουθο της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου, της σκληροδερμίας, αγγειίτιδας, πολυμυοσίτιδας/δερματομυοσίτιδας και της πρωτοπαθούς κίρρωσης των χοληφόρων. Το σύνδρομο Sjögren συνοδεύεται από ομάδα σημείων και συμπτωμάτων και συγκεκριμένες παθολογοανατομικές αλλαγές.
Ταξινόμηση του συνδρόμου Sjögren
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών έχουν θεσπιστεί διάφορες σειρές κριτηρίων για τη διάγνωση και την ταξινόμηση του πρωτοπαθούς συνδρόμου Sjögren (ΣS). Μέχρις ενός σημείου κανένα δεν έτυχε παγκόσμιας αποδοχής [3].
Γίνεται κατανοητό ότι ή απουσία παθογνωμονικών χαρακτηριστικών του ΣS και η συχνή συνύπαρξη του ΣS με άλλες νόσους του συνδετικού ιστού μερικώς εξηγεί την έλλειψη συμφωνίας [4].
Μεταξύ των ετών 1988 και 1996 η European Study Group for the Classification Criteria for SS εκτέλεσε μια πολυκεντρική μελέτη, στην οποία καθορίστηκε και στη συνέχεια αναγνωρίστηκε μια νέα ταξινόμηση κριτηρίων του ΣS. Αυτή η Ευρωπαϊκή σειρά ταξινόμησης των κριτηρίων για το ΣS έγινε ευρέως αποδεκτή για την ταξινόμηση ασθενών με πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς ποικιλίες του συνδρόμου,[5].
Ανεξάρτητα από τα κριτήρια προτίμησης η τελική διάγνωση του ΣS θα πρέπει να αντανακλά τον ορισμό του συνδρόμου που είναι μια φλεγμονώδης και αυτοάνοση ρευματική νόσος. Συνιστάται λοιπόν, οποιαδήποτε κριτήρια και αν εφαρμόζονται στη διάγνωση του συνδρόμου, θα πρέπει να περιλαμβάνουν έναν υποχρεωτικό συνδυασμό μετρήσεων της εξωκρινούς δυσλειτουργίας, την ιστολογική επιβεβαίωση της φλεγμονής, την ορολογική απόδειξη της αυτοανοσίας και αποκλεισμό της νόσου που μιμείται το πρωτοπαθές σύνδρομο Sjögren.
Σχέση του συδρόμου Sjögren και της βιταμίνης D
Tα ανοσοτροποποιητικά αποτελέσματα της βιταμίνης D έχουν μελετηθεί εκτεταμένα στα πλέσια της αυτοανοσίας. Πολλαπλές μελέτες έχουν αποδείξει την ύπαρξη υψηλής επίπτωσης της έλλειψης βιταμίνης D στα αυτοάνοσα νοσήματα.
Μεταξύ των άλλων έχει περιγραφεί ο πιθανός προστατευτικός ρόλος της βιταμίνης D κατά της αυτοανοσίας. Παρά τούτο το θέμα αυτό παραμένει αμφιλεγόμενο.
Λίγες μελέτες έχουν γίνει μέχρι σήμερα που αφορούν την έρευνα του ρόλου της βιταμίνης D στους ασθενείς με σύνδρομο Sjögren .
Από τις μέχρι τώρα δημοσιεύσεις περιγράφεται ότι η βιταμίνη D μπορεί να παίζει ρόλο στην παθογένεση του συνδρόμου Sjögren .
Επιπλέον έχει βρεθεί ότι τα επίπεδα της βιταμίνης D των ασθενών με σύνδρομο Sjögren είναι χαμηλά και αυτό σχετίζεται εξω-αδενικές εκδηλώσεις, όπως το λέμφωμα ή η νευροπάθεια.
Αυτά τα γεγονότα σημαίνουν η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 στα άτομα με σύνδρομο Sjögren θα μπορούσε να είναι ευεργετική.
Εάν αποφασιστεί η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 σε άτομα με σύνσρομο Sjögren επιλλέγεται το D3 Gkelin drops, διότι περιέχει φυσική και όχι συνθετική βιταμίνη D3, που φέρεται μέσα σε βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Ο συνδυασμός αυτός κάνει τη βιταμίνη D3 εξαιρετικά ευαπορρόφητη από το έντερο.
ε
Tο D3 Gkelin drops σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, σε κάθε πόλη ή περιοχή της Ελλάδος (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 11.84 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)].
Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764 ή στέλνοντας mail: pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της pharmagel. Αν είστε κάτοικος Κύπρου ή άλλης χώρας του εξωτερικού επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας πληροφορήσουμε το κόστος των μεταφορικών.
Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση
1. Mavragani CP, Moutsopoulos HM. The geoepidemiology of Sjögren's syndrome. Autoimmun Rev. 2010 Mar;9(5):A305-10. Epub 2009 Nov 10.
2. Hamza N, Bos NA, Kallenberg CG. B-cell populations and sub-populations in Sjögren's syndrome. Presse Med. 2012 Jul 26. [Epub ahead of print]
3. Gran JT. Diagnosis and definition of primary Sjogren's syndrome. Scand J Rheumatol. 2002;31(2):57-9.
4. Daniels TE. Do we need new diagnostic criteria for Sjögren's syndrome? Presse Med. 2012 Jul 25. [Epub ahead of print]
5. Vitali C, Bombardieri S. The diagnosis of Sjogren's syndrome: definition and validation of classification criteria for this disorder. Ann Med Interne (Paris). 1998 Feb;149(1):12-6.
6. Garcia-Carrasco M, Jiménez-Herrera EA, Gálvez-Romero JL, de Lara LV, Mendoza-Pinto C, Etchegaray-Morales I, Munguía-Realpozo P, Ruíz-Argüelles A, Jose R, Vera-Recabarren M, Cervera R. Vitamin D and Sjögren syndrome. Autoimmun Rev. 2017 Jun;16(6):587-593. doi: 10.1016/j.autrev.2017.04.004. Epub 2017 Apr 12.
Από το 2003 ο Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης μελετά, ερευνά και έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ευεργετική δράση της βιταμίνης D στον ανθρώπινο οργανισμό, έχοντας συνειδητοποιήσει την πανδημία έλλειψης βιταμίνης D στον Ελληνικό πληθυσμό. O Δρ Γκέλης με την αρθρογραφία του στην ιστοσελίδα του, www.d3gkelin.gr, ακούραστα και ακατάπαυστα εκπαιδεύει το κοινό για τη σημασία της βιταμίνης D στην πρόληψη, αλλά και στην αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων, που οφείλονται σε έλλειψη ή ανεπάρκεια της βιταμίνης D.