Βιταμίνη D3 - ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ: Περαιτέρω ενδείξεις για το ρόλο της σχέσης της βιταμίνης D και της έκθεσης στον ήλιο με τη σκλήρυνση κατά πλάκας©.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια συνηθισμένη νευρολογική πάθηση άγνωστης αιτιολογίας. Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην πιθανή σχέση μεταξύ της σκλήρυνσης κατά πλάκας και της έλλειψης βιταμίνης D [1].

Γενικότερα, οι έρευνες που γίνονται παγκοσμίως για την πρόληψη και θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι εντατικές και πιστεύεται ότι σύντομα θα τεθεί και αυτή η νόσος υπό έλεγχο.

Σε μια μελέτη που έγινε στην Αυστραλία από τον Jelinek G., et al., και δημοσιεύτηκε στο BMC Neurology ερευνήθηκαν πάνω από 2000 ενήλικες που έπασχαν από σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση.

Με αυτή τη μελέτη ερευνήθηκε, το εάν η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D, το γεωγραφικό πλάτος διαμονής των πασχόντων και η συχνότητα έκθεσής τους στον ήλιο σχετίζονταν με τη συχνότητα της υποτροπής και της εξέλιξης της πολλαπλής σκλήρυνσης [2].

Δρ Δημήτριος Ν. Γκέλης Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Φλάμπουρο Λουτρακίου, 20300

Τηλ. 00302744023768 00306944280764 pharmage@otenet.gr
www.gelis.gr
www.pharmagel.gr

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ: Προληπτική Ιατρική, Αντιγήρανση, Συμπληρωματική Ιατρική, Medical Life Coaching

Γκέλη Αικατερίνη
Ιατρός,
Ακτινοδιαγνώστρια με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Ιατρική Διατροφολογία, Ακτινοδιαγνωστική και Υπερηχογραφική Διαγνωστική, Περιβαλλοντική Ιατρική, Συμπληρωματική Ιατρική

Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820 email:kgkeli@hotmail.co

Η σκλήρυνση κατά πλάκας ή πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη νόσος, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται κατά της μυελίνης που περιβάλλει και προστατεύει τα νεύρα. Αυτή η βλάβη διακόπτει την επικοινωνία μεταξύ του σώματος και του εγκεφάλου.

Αυτό έχει ως επακόλουθο να προκληθούν συμπτώματα, στα οποία περιλαμβάνονται η θόλωση της όρασης, μουδιάσματα στα άκρα, ζάλη και διαταραχή της άρθρωσης του λόγου.

Με κλινικές μελέτες έχει βρεθεί ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D ασκεί θετικά αποτελέσματα στην σκλήρυνση κατά πλάκας.

Παρά τούτο δεν έχει ακόμη καθοριστεί ποια είναι η πιο αποτελεσματική δόση, που παρέχει οφέλη στη νόσο. Γιαυτό οι ερευνητές της Αυστραλίας εκτίμησαν τη σχέση μεταξύ διάφορων δοσολογιών της βιταμίνης D3 και των αποτελεσμάτων τους στην εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας.

Επιπλέον οι ερευνητές μελέτησαν το γεωγραφικό πλάτος στο οποίο διέμεναν οι ασθενείς και τη δυνατότητά τους να εκτίθενται στον ήλιο.

Οι 2301 ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας μελετήθηκαν μέσω του διαδικτύου online. Ο μέσος όρος ηλικίας τους ήταν 45 έτη. Τους δόθηκαν 163 ερωτήσεις που αφορούσαν την κοινωνικο-δημογραφική τους κατάσταση, το επίπεδο της αναπηρίας και την την ποιότητα ζωής τους σε σχέση με τη νόσο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Τέθηκαν επίσης ειδικές ερωτήσεις που αφορούσαν τη δοσολογία της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D3 και οι συνήθειες έκθεσης στον ήλιο. Παρακάτω περιγράφονται αναλυτικά τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης.

·         Από τους συμμετέχοντες στην έρευνα ασθενείς οι 1504 (64%) ανέφεραν ότι σκόπιμα εξέθεταν το σώμα τους στον ήλιο με σκοπό να αυξήσουν τα επίπεδα της βιταμίνης D.

·         Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων (81.8%) έπαιρναν συμπληρωματικά βιταμίνη D3   σε δοσολογία που κατά μέσον όρο κυμαινόταν μεταξύ των 2000 και 5000 IU ημερησίως.

·         Η σκόπιμη έκθεση στον ήλιο και η θέση του γεωγραφικού πλάτους βρέθηκε ότι σχετίζεται έντονα με την ποιότητα ζωής που είχε σχέση με την υγεία τους, αν και αυτή η σχέση εξαφανιζόταν μετά προσαρμογή στους συνυπάρχοντες παράγοντες.

·         Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D3 και η ποιότητα ζωής είχαν σημαντική σχέση, που ερξαρτιόταν από τη δοσολογία.

·         Μια αύξηση του γεωγραφικού πλάτους κατά μία μοίρα (μακρύτερα από τον ισημερινό) σχετιζόταν με μια αύξηση κατά 2%, όσον αφορούσε τη μέτρια αναπηρία και κατά 3% αύξηση, όσον αφορούσε την υψηλή αναπηρία   σε σύγκριση με εκείνους τους ασθενείς χωρίς αναπηρία ή ήπια αναπηρία.

·         Η συχνότητα της υποτροπής της νόσου σχετιζόταν επίσης και με το γεωγραφικό πλάτος. Μια αύξηση του γεωγραφικού πλάτους κατά μία μοίρα σχετιζόταν με μια αύξηση κατά 1%, όσον αφορούσε τις περισσότερες υποτροπές, σε σύγκριση με το προηγηθέν έτος.

Οι ασθενείς που έπαιρναν συμπληρώματα βιταμίνης D3 είχαν περίπου κατά ένα τρίτο λιγότερες κατ’ έτος υποτροπές σε σύγκριση με εκείνους τους ασθενείς που δεν έπαιρναν βιταμίνη D3. (< .001).[2].

Τελικό συμπέρασμα των ερευνητών ήταν :

“Ανιχνεύσαμε σημαντικές σχέσεις μεταξύ του γεωγραφικού πλάτους, της σκόπιμης έκθεσης στον ήλιο και της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D και των αποτελεσμάτων επί της υγείας αυτής της μεγάλης ομάδας ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας.” [2].

Στη συνέχει περιγράφουν τις συνέπειες των ευρημάτων τους:

“Πιθανόν η βιταμίνη D να παίζει κρίσιμο ρόλο στις ερευνηθείσες συσχετίσεις και ότι χρειάζεται να γίνουν επείγουσες λεπτομερείς έρευνες με καλοσχεδιασμένες κλινικές μελέτες..”

Αυτά τα ευρήματα παρέχουν περαιτέρω υποστήριξη στην εκτεταμένη έρευνα που έχει αποκαλύψει ότι, η βιταμίνη D παίζει ρόλο στην σκλήρυνση κατά πλάκας. Το μεγάλο ποσοστό των ασθενών που παίρνει συμπληρωματικά βιταμίνη D απεικονίζει ότι οι πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν αντιληφθεί τα οφέλη της βιταμίνης D.

Υπάρχουν μερικοί περιορισμοί, που πρέπει να έχει κανείς στο νου του, όσον αφορά αυτή τη μελέτη.

Όλες οι μετρήσεις ήταν αυτοαξιολογημένες, πράγμα που αφήνει περιθώριο για τη δημιουργία συστηματικού λάθους ή μεροληψίας. Επίσης δεν έγιναν μετρήσεις των επιπέδων της βιταμίνης D3, ούτε οι πάσχοντες χρησιμοποιούσαν το ίδιο σκεύασμα βιταμίνης D3 ή από τον ίδιο κατασκευαστή.

Τέλος η μελέτη ήταν συγχρονική (cross-sectional), δηλαδή χρησιμοποιήθηκε επιδημιολογική μέθοδος που στόχευε στην αναζήτηση των συσχετισμών μεταξύ ενός νοσήματος και των ενδεχόμενων αιτιολογικών της παραγόντων. Στη συγχρονική μελέτη ερευνάται ένας πληθυσμός, σε μια χρονική στιγμή, και καθορίζεται ο επιπολασμός, δηλαδή η εξάπλωση της νόσου. Σε μια συγχρονική μελέτη δεν μπορούμε να βγουν συμπεράσματα που αφορούν την αιτιολογία μιας νόσου [2].

Συνιστάται οι ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας να μετρούν 3 φορές το έτος τα επίπεδα του κύριου μεταβολίτη της βιταμίνης D3, την 25 υδροξυβιταμίνη D3. Oι περισσότεροι ειδικοί στη βιταμίνη D συμφωνούν ότι :

Ως έλλειψητης βιταμίνης D3 ορίζεται η παρουσία επιπέδων 25-υδρόξυβιταμίνης D3 [25(OH)D3)] στον ορό,κάτω από τα 20 ng/ml (50 nmol/L)

Ως ανεπάρκεια της βιταμίνης D3 θεωρείται η συγκέντρωση των 21-29 ng/mL (52 - 74 nmol/L) και

Ως επάρκεια της βιταμίνης D3 θεωρείται η συγκέντρωση των 30-100 ng/mL (75 - 249 nmol/L)^{[3, 4]}.

Οι ευνοϊκότερες συγκεντρώσεις της 25 υδροξυβιταμίνης D3 είναι οι μεγαλύτερες των 75 nmol/l (30 ng/ml)και για την πρόληψη του καρκίνου τα 90-120 nmol/l (36-48 ng/ml).^{[3, 5]}.

Σε κάθε περίπτωση τα επίπεδα της 25 υδροξυβιταμίνης D3 θα πρέπει να διατηρούνται στα παιδιά και τους ενηλίκους >30 ng/mL , προκειμένου να αξιοποιείται πλήρως η ευεργετική δράση της βιταμίνης D3 στην ανθρώπινη υγεία ^[4].

Όμως στους πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας συνιστάται ένα επίπεδο βιταμίνης D3 μεταξύ 39-50 ng/mlή 75-125 nmol / L ^[11].

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D3 ΣΤΟΥΣ ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ (ΜS)

Vitamin D Supplementation in Central Nervous System Demyelinating Disease—Enough Is Enough
Darius Häusler, Martin S. Weber
Int J Mol Sci. 2019 Jan; 20(1): 218. Published online 2019 Jan 8.

Η υψηλή δόση βιταμίνης D αναφέρθηκε επίσης ότι προκαλεί υπερασβεστιαιμία στη θεραπεία της MS [6], η οποία συσχετίστηκε με την ανάπτυξη σοβαρών υποτροπών και με αυξημένη δραστηριότητα MRI [7]. Με αυτό το πνεύμα, σε κλινικές μελέτες αποκαλύφθηκε ενισχυμένη ενεργοποίηση των ανοσοκυττάρων σε ασθενείς με MS , που πήραν συμπληρωματικά 50.000 IU βιταμίνης D_3,κάθε πέντε ημέρες [8]. Απεναντίας , εμφανίστηκε η λειτουργικά αντίθετη έκβαση με τη δημιουργία μέτριων επιπέδων βιταμίνης D [9, 10].

Σε συνδυασμό με προκλινική παρατήρηση, αυτά τα ευρήματα μπορεί να υποδεικνύουν ότι το ανοσολογικό και κλινικό όφελος της βιταμίνης D είναι η αντανάκλαση της ανοσορυθμιστικής σηματοδότησης του υποδοχέα βιταμίνης D.

Ωστόσο, αυτά τα επιθυμητά αποτελέσματα καταργούνται από μια δευτερεύουσα αύξηση της μέσης τιμής ασβεστίου όταν ξεπεραστεί ένα ορισμένο όριο δόσης της βιταμίνης D.

Επομένως, συνιστάται ένα επίπεδο βιταμίνης D μεταξύ 39-50 ng/ml ή 75-125 nmol / L, όπως προτείνεται από άλλους κλινικούς ιατρούς [11].

Αυτό το εύρος βιταμίνης D έχει συσχετιστεί με χαμηλό κίνδυνο ανάπτυξης MS και χαμηλή δραστηριότητα της νόσου. Αυτά τα επίπεδα μπορεί εύκολα να επιτευχθούν με την επαρκή έκθεση στον ήλιο και ισορροπημένη δίαιτα βιταμίνης D, χωρίς καμία πρόσθετη συμπλήρωση βιταμίνης D.

Αν τούτο δεν είναι εφικτό χορηγείται συμπληρωματικά φυσική (όχι συνθετική) βιταμίνη D3, που φέρεται μαζί με βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο [D3 Gkelin drops] σε δόση 4000 ΙU (4 σταγόνες) ημερησίως, μετά το φαγητό.

Η δοσολογία στους ασθενείς με σκληρυνση κατά πλάκας καθορίζεται βάσειο των επιπέδων της 25 υδροξυβιταμίνης D3 στο αίμα. Στους ενήλικες ασθενείς η δοσολογία επηρεάζεται από το βάρος, την εθνικότητα και το γεωγραφικό πλάτος κατοικίας των πασχόντων. Τα υπέρβαρα άτομα χρειάζινται διπλάσια δόση, ενώ τα παχύσαρκα τριπλάσια δόση, από αυτή που παίρνει ένα άτομο κανονικού βάρους. Λεπτομέρειες για τη δοσολογία της βιταμίνης D3 βλέπε: D3 Gkelin drops

Tο D3 Gkelin drops σας αποστέλλεται ταχυδρομικά, σε κάθε πόλη ή περιοχή της Ελλάδος (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 11.84 Ευρώ περιλαμβανομένου του ΦΠΑ [συν 2,00€ μεταφορικά + 1,86 αντικαταβολή (σύνολο 3,86 Ευρώ)].

Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026658, 2744023768. Κινητό: 6944280764 ή στέλνοντας mail: pharmage@otenet.gr ή μέσω του e-shop της pharmagel. Αν είστε κάτοικος Κύπρου ή άλλης χώρας του εξωτερικού επικοινωνήστε μαζί μας, για να σας πληροφορήσουμε το κόστος των μεταφορικών.

Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας.

Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση

1.Alharbi FM. Update in vitamin D and multiple sclerosis. Neurosciences (Riyadh). 2015 Oct;20(4):329-35. doi: 10.17712/nsj.2015.4.20150357.

2.Jelinek G., et al. Latitude, sun exposure and vitamin D supplementation: associations with quality of life and disease outcomes in a large international cohort of people with multiple sclerosis. BMC Neurology, 2015.

3.Holick MF. Vitamin D: a D-Lightful health perspective. Nutr Rev. 2008 Oct;66(10 Suppl 2):S182-94. doi: 10.1111/j.1753-4887.2008.00104.x.

4.Holick MF. Vitamin D status: measurement, interpretation, and clinical application. Ann Epidemiol. 2009 Feb;19(2):73-8. doi: 10.1016/j.annepidem.2007.12.001. Epub 2008 Mar 10.

5.Bischoff-Ferrari HA. Optimal serum 25-hydroxyvitamin D levels for multiple health outcomes. Adv Exp Med Biol. 2008; 624:55-71.

6. Marcus J.F., Shalev S.M., Harris C.A., Goodin D.S., Josephson S.A. Severe hypercalcemia following vitamin d supplementation in a patient with multiple sclerosis: A note of caution. Arch. Neurol. 2012;69:129–132. doi: 10.1001/archneurol.2011.1199. [PubMed]

7. Fragoso Y.D., Adoni T., Damasceno A., de Albuquerque Damasceno C.A., Ferreira M.L., Finkelzstejn A., Gomes S., Goncalves M.V., Grzesiuk A.K., Lins S., et al. Unfavorable outcomes during treatment of multiple sclerosis with high doses of vitamin D. J. Neurol. Sci. 2014;346:341–342. doi: 10.1016/j.jns.2014.08.019. [PubMed]

8. Naghavi Gargari B., Behmanesh M., Shirvani Farsani Z., Pahlevan Kakhki M., Azimi A.R. Vitamin D supplementation up-regulates IL-6 and IL-17A gene expression in multiple sclerosis patients. Int. Immunopharmacol. 2015;28:414–419. doi: 10.1016/j.intimp.2015.06.033. [PubMed]

9. Sotirchos E.S., Bhargava P., Eckstein C., Van Haren K., Baynes M., Ntranos A., Gocke A., Steinman L., Mowry E.M., Calabresi P.A. Safety and immunologic effects of high- vs. low-dose cholecalciferol in multiple sclerosis. Neurology. 2016;86:382–390. doi: 10.1212/WNL.0000000000002316. [PMC free article] [PubMed] [CrossRef] [Ref list]

10. Muris A.H., Smolders J., Rolf L., Thewissen M., Hupperts R., Damoiseaux J., SOLARIUM Study Group Immune regulatory effects of high dose vitamin D3 supplementation in a randomized controlled trial in relapsing remitting multiple sclerosis patients receiving IFNbeta; the SOLARIUM study. J. Neuroimmunol.2016;300:47–56. doi: 10.1016/j.jneuroim.2016.09.018. [PubMed]

11. Holmoy T., Kampman M.T., Smolders J. Vitamin D in multiple sclerosis: Implications for assessment and treatment. Expert Rev. Neurother. 2012;12:1101–1112. doi: 10.1586/ern.12.99. [PubMed] [CrossRef]